Tijdens een Tantra Massage gebruiken we de seksuele energie om prana, healing en inzicht tot stand te brengen. Deze drie aspecten staan ook gekend als de drie transformaties die leiden naar innerlijke vrijheid en liefdevolle relaties. De seksuele energie,  oerenergie, creatieve energie of Kundalini, bestaat zelf uit twee tegengestelde krachten. Je hebt enerzijds een mannelijke en anderzijds een vrouwelijke pool die tijdens de massage gepolariseerd worden en omgezet tot Prana-energie. Prana is dus pure levensenergie, die het lichaam zelf stuurt dankzij de toepassing van specifieke handelingen tijdens de massage. Dit proces van polarisatie heeft met andere woorden een helende werking op lichaam en geest. Hierdoor ontstaan inzicht, ontspanning en ontlading op een dieper niveau dan het fysiek lichaam.

Kortom, het gaat dus over de gewaarwording die duidt op het samensmelten van bewustzijn en energie. In de Tantra wordt dit omschreven als het samensmelten van Shiva en Shakti, de twee krachten in jezelf. Het is trouwens erg veelzeggend dat we deze drie transformaties van de Tantra Massage ook terug vinden in de Tantra Yoga en Meditatie.

Hoe groter de mentale overgave tijdens een Tantra massage, hoe intenser de gewaarwording. Dit proces noemt men de Metta-ji Tantra healing, wat concreet staat voor liefdevolle aanraking vanuit het hart. Om dit proces mogelijk te maken moeten zowel gever als ontvanger voorbij begeerte, lust en verwachting kunnen gaan. Hierdoor kan de Kundalini, de basale oerenergie, door het lichaam opstijgen langs de energetische kanalen die langs de ruggengraat lopen. De drie belangrijkste energiekanalen staan gekend als ida, pingala en sushumna. Deze energiebanenactiveren op hun beurt activeren de energieknopen, in de Oosterse traditie ook chakra’s genoemd. Door regelmatige herhaling van dit proces zuivert en regenereert het lichaam zich en ontstaat heling van fysieke, mentale en emotionele onbalans. Als gevolg hiervan kan geluk, gezondheid en vrijheid op alle vlakken zich manifesteren.

Eerst en vooral stuurt de Tantrika de Metta of liefde van de ontvanger tot in het hart. Daardoor ontstaat er bij de ontvanger een orgastische sensatie over heel het lichaam. Deze prikkeling activeert vervolgens Pingala en Ida nadi, die respectievelijk alle organen en vitale processen én alle mentale processen controleren. Zij klimmen namelijk als een spiraal omhoog langs de ruggengraat en sturen de overige – in totaal 72.000 – nadi’s aan, en voeden en zuiveren deze. Zodoende kan Sushumna nadi in het centrum van de ruggengraat beginnen stromen.

Dit proces maakt spiritueel ontwaken mogelijk en brengt heling in lichaam en geest. Toegegeven, een in het mechanistisch mensbeeld vastgeroeste skepticus zou misschien kunnen claimen dat het beoefenen van Tantra het menselijk lichaam niet kan helen. Wat er ook van zij, het staat desalniettemin vast dat Tantra een zeer goede ondersteuning is voor allerlei chronische, psychische en functionele stoornissen.

Het ontwaken van de Kundalini is vanuit een evolutionair perspectief het hoofddoel van ons menselijk bestaan. Dit ontwaken komt in de praktijk neer op zelfrealisatie. Enkel hierdoor kunnen we ons kosmisch bewustzijn activeren en de toevalligheden van het leven plaatsen in een dieper betekeniskader. Anders gezegd, de Tantra helpt ons dus het leven te begrijpen en te leven vanuit onze essentie.

Het Kundalini ontwaken

De oerenergie Kundalini splitst zich op in twee aspecten van de realiteit. Enerzijds heb je Shiva of bewustzijnsenergie in rust en anderzijds Shakti of bewegingsenergie. Wanneer deze twee in balans zijn, krijg je levensenergie of Prana. Prana zuivert op zijn beurt het lichaam en verhoogt de energie. Tengevolge hiervan kan de Chitta of kosmisch bewustzijn binnenstromen waardoor we het juiste zicht kunnen ontwikkelen en de sluier der illusie kunnen verwijderen. De Boeddha omschrijft dit proces als het achtvoudige pad.

De paradox van het Kundalini ontwaken

Er heersen heel wat hardnekkige misverstanden over de Kundalini, ook gekend als de het helige vuur of de Shakti slang. Meer zelfs, soms vertaalt men deze als negatief, slecht, gevaarlijk en onvoorspelbaar. Enerzijds zit hier wel enige vorm van waarheid in omdat deze krachtige scheppende energie zonder bewustzijn stuurloos en verwoestend kan uitpakken. Het gevolg van zo’n toestand is dat er illusie, geconditioneerd denken en karma ontstaat.

Anderzijds is Kundalini ook op te vatten als de bevrijder van illusie en verwoesting. Kundalini heeft dus een transformerende kracht omdat ze tegelijkertijd niets en alles is, respectievelijk  Shiva en Shakti. Shiva zonder Shakti kan niet manifesteren en Shakti zonder Shiva kan niet bewust manifesteren. Omdat wij beide krachten in ons dragen ligt de oplossing voor onze eigen problemen en ons karma dus in onszelf besloten. Of nog, anders geformuleerd, we zijn zowel energie als bewustzijn. Dit houdt in dat hoe zuiverder beide zijn, des te mooier, moeitelozer en overvloediger ons leven en de wereld wordt. Door de Shiva en de Shakti in onszelf te ontmoeten, worden we dus non-duaal. Hieruit volgt dat de buitenwereld slechts een reflectie is van wie we zijn, onze schaduw zeg maar. De Boeddha omschrijft dit proces in de vier nobele waarheden.

Het Kundalini ontwaken staat met andere woorden gelijk aan de activatie van het zelfregulerend energetisch systeem. Deze activatie komt op gang door een zuivering op zowel fysiek, emotioneel, mentaal als spiritueel vlak. Je omarmt daartoe je schaduwen en aanvaardt de tegengestelde krachten in jezelf. Zo werp je licht op je omgeving en kan je fysieke lichaam grote schoonmaak houden. Samengevat, het Kundakini ontwaken is niets minder dan een wedergeboorte in je eigen leven. Klinkt allemaal heel leuk en aardig, toch?

Tantra als ondersteuning bij je Kundalini ontwaken

Zonder begeleiding en een bewuste beleving, duurt dit proces erg lang en is dit alles erg intens en ingrijpend. We kunnen ons zelfs verliezen in Bhukti, karma en onbegrip. Concreet kan zich dit onder meer vertalen in het ontstaan van chronische ziekten, oude klachten die weer opnieuw opspelen en relatieproblemen. Daarnaast kan dit zich ook uiten in apathisch en verslavend gedrag, depressie, eenzaamheid, eet- en leerstoornissen. In feite komt het erop neer dat dit alles uitingen zijn van onbewust actieve Kundalini die je je fundament doet verliezen.

Je kan dus absoluut stellen dat iedereen die stress, ziekte, drama en tekort ervaart een onbewuste geactiveerde Kundalini heeft. Om harmonie te creëren, manifesteren zich onderdrukte of overweldigende emoties die Karma of weerstand activeren. Dit betekent dat onze realiteit veel zegt over waar onze Kundalini actief is of slaapt. Je kan dus zelf ontdekken waar de blokkade zit en wat je kan doen om deze te verhelpen. Een tantra massage kan in dit proces op een aangename manier ondersteuning bieden, net zoals een Tantra sessie voor duiding en inzicht kan zorgen. Tantra is weliswaar controversieel maar kan je helpen innerlijke rust te vinden en is in die zin baanbrekend.

Het fundament van de echte Tantra, ongeacht de strekking, is redelijk eenvoudig te begrijpen. Het enige wat je daarvoor nodig hebt, is openheid voor de stelling dat alles wat is, zich vertaalt in energie. Evenzo is het belangrijk te erkennen dat alle energie bewustzijn in zich draagt. Bewustzijn en energie zijn dus twee gelijkwaardige maar tevens tegengestelde krachten die het universum aansturen en vorm geven.

Beide krachten hebben zowel een positieve als negatieve pool.  Wanneer deze vier polen, ook wel elementen genoemd, zich verbinden en elkaar overstijgen, ontstaat het gevoel van ‘totaal’ zijn. Dit gevoel herkennen we als een Zen-ervaring, flow of ‘in the zone’ zijn. Je kan het ook iets minder hoogdravend formuleren en dan spreken we over nulpuntenergie, natuurlijke balans, het vijfde element, enz. De vijf elementen en Tantra worden voor de geïnteresseerden trouwens erg mooi beschreven in de Chinese Tao Tantra-visie.

Non-dualistische Tantra

De oorsprong van de authentieke Tantra kunnen we herleiden naar de non-dualistische Shaiva Tantrische traditie uit Kashmir. Deze werd vooral beïnvloed door Abhinavagupta en de Dzogchen-traditie uit Tibet. Padmasambhava, die geboren werd in Kashmir, introduceerde deze strekking in het Tibetaans Boeddhisme. De geheime Tattva (realiteitsprincipe) vormt het fundament van de non-dualistische Tantra. Hierin fungeert de neutrale Tattva als de perfecte samensmelting tussen Shiva en Shakti.

Het hart vervult een cruciale rol in het Shaiva Tantrisme als de kern waar bewustzijn en energie met elkaar verbinden. De Tantra helpt je met andere woorden om verbinding te maken met de wijsheid van het universum via het hart. Als belangrijk hulpmiddel bij dit proces mag de rol van de Tantra massage dan ook niet onderschat worden.

Het vertrekpunt om de Tantra vervolgens in je leven te kunnen integreren bestaat uit het ontwikkelen van het juiste zicht. Dit laatste vormt de basis van het door de Boeddha omschreven achtvoudige pad. Het helpt ons namelijk onszelf te zien in onze goddelijke essentie waardoor we ons kunnen bevrijden van onze illusies.

De non-dualistische Tantra is gebaseerd op het begrip van de vijf elementen met de Tattva’s als leidraad. Deze verschaffen een kader voor de verschillende realiteiten en helpen om het ontwaken van de zintuigen te activeren en zo opnieuw de natuurlijke staat van zijn te manifesteren.

De twee essentiële doelen van tantra

Wat kan er nog meer de moeite lonen om jezelf op een leuke manier te bevrijden van je schaduwen zodat je jezelf als heel kan ervaren? Het antwoord hierop ligt voor de hand maar in de praktijk blijkt het echter vaak erg moeilijk om hier vat op de te krijgen. We ervaren heel wat, zonder daarom per se verbanden te leggen en kennis of begrip te ontwikkelen. Gelukkig is er de non-dualistische Tantra waar we op kunnen terugvallen. Deze geeft je handvaten om te navigeren in het leven en het allesomvattende ervan in balans te brengen.

1. Mukti: dit is het bevrijden van alle lijden en het ervaren van gelukzaligheid of anders gezegd spiritueel ontwaken. Het begrijpen en toepassen van de vier nobele waarheden is hierin essentieel.
2. Bhukti, of het creëren van weelde, genot en macht. Bhukti wordt in afwezigheid van Mukti vaak misbegrepen als Mukti en als dusdanig tot uiting gebracht. Hierdoor ontstaan wanverhoudingen, lijden en pijn. Machtsverhoudingen geraken met andere woorden uit balans, en zo ontstaat hetgeen wij kennen als karma of weerstand. Het begrijpen van het achtvoudige pad staat centraal als we Bhukti willen overstijgen.

In onze westerse cultuur staat dit spiritueel ontwaken gelijk met persoonlijke ontwikkeling en zelfrealisatie. Wanneer we leven vanuit onze eerste drie chakra’s hebben we geen controle over ons leven. Zelfrealisatie begint daarentegen wanneer de hartchakra open gaat en een diepe transformatie ondergaat. Dit is overigens een zeer ingrijpend proces, dat gelijk staat aan het Kundalini ontwaken. Daarbovenop komt nog eens dat het volledige ontwaken van de chakra inhoudt dat het juiste zicht een constante dient te worden. Enkel zo kan de non-dualistische gewaarwording zich voldoende diep in ons bewustzijn verankeren.

Tantra is hoe dan ook geen geloof of dogma. Het is eerder een wetenschap om levenservaring bewust waar te nemen en te begrijpen. De Tantra biedt in die zin kennis en ondersteuning zodat iedereen zijn authentieke zelf kan ontdekken. Zodoende kan iedereen autonoom het Tantra Pad kan bewandelen. We lopen dus bewust of onbewust op onze eigen unieke manier hetzelfde pad op weg naar zelfrealisatie. Het realiseren van het zelf (Shiva) in je bestaan (Shakti) is immers een natuurlijk proces. Meer zelfs, dit proces bekrachtigen en versterken is eigenlijk het echte doel van ons bestaan. Wijzelf zijn namelijk de enige actoren die in staat zijn om zowel onze persoonlijke als collectieve realiteit te scheppen.

Become the change you want to see in the world, Gandi

Tantra Massage in het Westen

De meeste mensen kennen Tantra massage als een erotische, intieme en seksuele extase. Deze visie is zeer populair in het Westen en vooral gericht op tantrische sex, genot en grenzeloze seksuele expressie, m.a.w. op Bukhti. Het dualistische kader van de Neo Tantra schept dan ook een heel ander beeld van de Tantra en de Tantra massage. Nader beschouwd vormt seksuele bevrijding wel degelijk een belangrijk onderdeel van de Tantra. Deze invulling in de Neo Tantra stemt echter niet overeen met de essentie van echte Tantra.

Het doorbreken van schaamte, onzekerheid en de angst voor wie je bent is ontegensprekelijk noodzakelijk voor spirituele groei.  Het tot uiting brengen van onderdrukte verlangens, fantasieën, begeerte en lusten vervult hierin een belangrijke rol. Het behoort immers tot de kern van de eerste twee chakra’s die in balans moeten worden gebracht. Jezelf ontdekken en liefhebben kan met andere woorden niet zonder je schaduwen te ontdekken en ze meester te worden. Het is dus vooral belangrijk om de juiste keuze te maken als je een Tantra massage wenst te ontvangen.

Wanneer een tantrika een Tantra massage vanuit een dualistische visie geeft, is er meer interactie op fysiek vlak. Dit is overigens helemaal OK maar het is wel belangrijk om weten dat het verschil met de non-dualistische trantra immens groot is. Het spel tussen man en vrouw staat namelijk meer centraal. Ook hier is het trouwens mogelijk om Metta-Ji te activeren, met name door de fysieke intimiteit tijdens de Tantra Massage. Het is voor sommigen een goede opstap om stapsgewijs te gaan naar Tantra healing waarbij het innerlijk proces voorop staat. Samengevat, als je kiest voor interactie, is een dualistische Tantra massage dus een betere keuze.

Erotische vs. tantrische massages

Het kan trouwens niet genoeg benadrukt worden hoe belangrijk het is een onderscheid te maken tussen tantrische en erotische massages. Een tantrische massage kan wel erotisch zijn, maar een erotische massage is per definitie daarom geen tantra massage. Ondanks de duidelijke afbakening van de twee begrippen, blijft er toch hardnekkige verwarring ontstaan. Gelukkig geldt er één gouden regel waarop je kan terugvallen bij twijfel: observeer je ervaring, dan doet je onderscheidingsvermogen de rest.

Jammer genoeg gebeurt het dat een tantrika soms tantrische technieken gebruikt om de integriteit van de ontvanger te schaden. In de praktijk gebeurt dit door tijdens de massage ongewenste intimiteiten te stellen of aan te sturen op erotische interactie. Meestal gaat dit gepaard met het ontbreken van duidelijke voorafgaande afspraken hieromtrent. In dergelijke gevallen is er voor alle duidelijkheid hoegenaamd geen sprake van Tantra. In het Westen staan de erotische Tantra massages ook bekend als zwarte en rode tantra. Wie dieper in de wondere wereld van de Tantra duikt, zal dan ook snel ontdekken dat de Neo Tantra een geheel andere visie uitdraagt van de authentieke tantra.

We kennen allemaal wel het woord Namasté, hetgeen ‘Ik groet de Boeddha in jou’ betekent. Dit gegeven komt in de Tantra terug als elkaar zien voor wie je bent vanuit je hart. We zijn immers allemaal Boeddha, alleen zien we onszelf niet zo. We zijn namelijk te zeer gefocust op en verblind door de buitenwereld. Allemaal zijn we druk bezig met overleven, vechten, presteren, oordelen, gehoord en gezien worden, interpreteren en leren. De eigenlijke vraag luidt echter: ‘Wat willen we echt presteren, horen en zien, interpreteren, leren en realiseren?

Vanuit de echte Tantra is het antwoord hierop heel simpel en eenvoudig:

• onze energie tot zelfexpressie brengen,
• de confrontatie met onszelf overleven,
• niet presteren maar onszelf manifesteren,
• niet vechten maar ons overgeven aan de schaduwen van onszelf
• onszelf niet veroordelen maar beoordelen aan de hand van waarden en normen eigen aan onszelf
• naar onszelf luisteren en onszelf zien voor wie we echt zijn
• onszelf in het hier en nu houden zonder onze gedachten voor realiteit te verwarren
• onszelf leren begrijpen
• kiezen wat we zelf willen realiseren

Het kern woord is hier met andere woorden ‘ZELF’,  niet zij, hij, hun, ze…. (de buitenwereld dus) maar ons Zelf, de Boeddha in ons.

De vier edele waarheden

Gebeurtenissen in ons leven zorgen ervoor dat we uit onze comfortzone moeten komen. Het zijn vooral ingrijpende situaties die ons stil doen staan bij het leven, onze relaties en onszelf. Pijn en radeloosheid kunnen ons hierbij een stevige push geven. We gaan ten gevolge hiervan anders naar het leven kijken en ontwaken uit onze bestaande realiteit. Dit gegeven stemt overeen met onze eerste Boeddha ontwaking en dit proces gebeurt stapsgewijs. Gautama Boeddha omschreef dit proces perfect in het concept van de vier Edele Waarheden.

1. Het bestaan van lijden erkennen en begrijpen dat alles tijdelijk is behalve ons Zelf
2. De oorzaken van lijden ontdekken en begrijpen dat onze keuzes, gedachten en daden ons lijden bepalen
3. Het einde van lijden is mogelijk wanneer we handelen vanuit ons weten dat we macht en controle hebben over ons lijden en het kunnen stoppen
4. Het pad dat leidt naar het opheffen van de oorzaken van lijden is het achtvoudige pad

Het achtvoudige pad van de Boeddha

Wanneer we de vierde edele waarheid kunnen zien is de Kundalini in de hartchakra ontwaakt en neemt het hart over. Dit staat gelijk aan ons tweede Boeddha ontwaken, het hart ondergaat dan een diepe heling en je hele wezen ontwaakt. Je lichaam maakt een stevige transformatie door, zowel fysiek, emotioneel, mentaal als spiritueel. Het begint met het afbrokkelen van je diepste illusies als basis van je fundament. Alles valt als een kaartenhuis in elkaar waardoor je authentieke zelf kan geboren worden.

De kern van het achtvoudige pad uit zich in essentie in ethisch gedrag, het observeren & sturen van je gedachten waardoor innerlijke wijsheid ontstaat wat leidt tot zelfrealisatie.

Hier heb je een overzicht:

Ethisch gedrag (Sīla)

De juiste spraak en communicatie (1), juiste acties en keuzes (2) en het juiste levensonderhoud en levensstijl (3).

Concentratie (Samādhi)

De juiste inspanning en gedragingen (4), het juiste bewustzijn en mindfulness (5) en de juiste concentratie en focus (6)

Wijsheid (Panja)

De juiste intentie en motivatie (7), het juiste inzicht en realiteit (8)

Het woord juist staat hier niet voor een absoluut of dualistisch gegeven maar eerder voor helderheid, klaarheid of zonder illusie. Het woord puur is misschien in deze tijdsgeest eerder gepast, omdat juist en fout net niet de interpretatie is die hier past.

De Yoga sutras & meditatie

Om de kennis van de Boeddha praktisch toe te passen is de integratie van Yoga en meditatie in je leven van essentieel belang. Het behoeft geen verbazing dat Yoga en meditatie dan ook een belangrijk onderdeel van de Tantra zijn. Geen van beide heeft evenwel als dusdanig een religieus kader. Integendeel, ze leveren veeleer een eerder praktische structuur en een stevige basis om je Kundalini ontwaken te sturen. Tantra massage is dus een laagdrempelige eerste stap, yoga en meditatie zijn dan mogelijke volgende stappen.

De Yoga Sutras of het achtvoudige pad van Patanjali sluiten naadloos aan op het achtvoudige pad van de Boeddha. Deze Sutras zijn de Yamas, Niyamas, Asanas (de yoga posities), Pranayama, Pratyahara, Dharana, Dhyana en Samadhi. Het zijn de stappen die indien toegepast leiden tot zelfrealisatie. Tijdens de workshops van het Tantra Pad gaan we hier dieper op in.

De Yamas en Niyamas hebben betrekking op de tien leefregels die leiden naar verlichting of zelfrealisatie. Ze staan voor specifieke kwaliteiten die je ontwikkelt tijdens de het opstijgen van de Kundalini en het ontwaken van je chakra’s. De focus op goed gedrag en zeden uit de klassieke Vedanta stemt overeen met deze Yamas en Niyamas. Hierbij schenkt men specifieke aandacht aan het principe van zelfbeheersing of Brahmacharya. De Yamas zijn meer precies geweldloosheid, waarheid, onthechting, zelfbeheersing en het ontbreken van eigenbelang. De Niyamas daarentegen staan voor zuiverheid, tevredenheid, zelfdiscipline, zelfstudie en overgave.

De Tantra vraagt om je onvoorwaardelijk over te geven aan wat is in het moment, hetgeen leidt tot zelfontdekking. Het werken met onze verlangens en weerstanden om Buhkti en Mukti bewust te ervaren is noodzakelijk. Hieruit volgt dat het lopen van het achtvoudige pad geen absoluut streven maar eerder een natuurlijk proces is. Dit proces ontstaat namelijk door het bewust waarnemen van je opstijgende Kundalini energie. De Yamas en Niyamas zijn dus het natuurlijke gevolg van het bewust werken met je schaduwen.

De dans van bewustzijn en bewustwording wordt heel mooi omschreven in de Mahavidyas of de tien wijsheden van de Hindoe godinnen: Kali, Tara, Sundari, Bhuvaneshwari, Bhairavi, Chinnamasta, Dhumavati, Bagalamukhi, Matangi en Kamalatmika. Ze belichamen symbolisch de schaduwen en het licht van innerlijke vrijheid. Wanneer ze in het licht van bewustzijn staan, weerspiegelen ze de Yamas en de Niyamas of het achtvoudige pad van de Boeddha.

Tantra is dus meer dan leven in vrijheid door seksuele expansie, ongebonden relaties en het uiten van je fantasie. Tantra gaat over zelfliefde, respect, onvoorwaardelijkheid en bewustwording om samen een liefdevol bestaan te leven.

Vipassana, Madhuvidya en mindfulness zijn drie krachtige meditatietechnieken die je in je dagelijkse leven hierbij kunnen helpen. Mindfulness is een mentaal proces dat de gedachten waarneemt zonder interpretatie ervan terwijl Madhuvidya eerder gericht op het hart en het waarnemen van gelukzaligheid in alles wat is. Bij Vipassana-meditatie daarentegen gaat het hoofdzakelijk over het objectief waarnemen van lichamelijke sensaties.  Het eigenlijke doel bestaat erin bewust te worden van de voortdurende interactie tussen lichaam en geest en zo karma op te lossen en verlichting te bereiken.

De uiteindelijke essentie is dus, net zoals bij een Tantra massage, loskomen van je verwachtingen, verlangens en je weerstanden om overgave te ervaren.